Działania pielęgniarskie:

• ocena przyczyn bezpośrednich,

• aktualizacja edukacji pacjenta lub/i opiekunów (o tym, czym są odleżyny, jakie niosą zagrożenia dla zdrowia i życia oraz o sposobie minimalizacji niebezpieczeństwa ich wystąpienia) poprzez:

• odciążenie,

• zmiany pozycji w łóżku, w wózku i każdym innym miejscu,

• stosowanie właściwych technik i pozycji ułożeniowych,

• kontrola i leczenie rany odleżynowej przez opiekunów; po przeszkoleniu i braku możliwości leczenia przez personel fachowy,

• dbałość o stan skóry: brak kontaktu skóry z moczem, nawilżanie i uelastycznianie skóry,

• poprawianie krążenia przez ćwiczenia,

• dbałość o stan skóry,

• zmiany pozycji,

• aplikacja środka terapeutycznego

(materac medyczny indywidualnie dopasowany wg. algorytmu, poduszka siedzeniowa lub profilaktyczna poduszka lub klin ułożeniowy),

• opatrunki rany,

• prowadzenie indywidualnej dokumentacji procesów.

Dokumentacja medyczna

1. Dokumentowanie postępowania w aspekcie pielęgnacyjno-terapeutycznym.

Polskie doniesienia jednoznacznie wskazują, że dokumentacja wykonywana przez pielęgniarki w zakresie odleżyn, jeżeli jest prowadzona … to na niskim poziomie, uzyskując średnio najgorszy wynik przy ocenie narażenia na odleżyny.

U większości hospitalizowanych ocena Ryzyka Powstania Odleżyny nie jest dokonywana !!!.

Dzieje się tak, pomimo że pielęgniarki za najbardziej uciążliwe powikłania dla pacjenta wskazują: afazję, niedowład oraz możliwość wystąpienia odleżyn (po 65%).

2. Dokumentowanie postępowania pielęgnacyjnego w warunkach szpitalnych.

Prawidłowo prowadzona medyczna dokumentacja pielęgniarska pozwala:

— na planowanie opieki na podstawie dokonanej

oceny RPO lub RRO,

— dokonywać ocenę stanu chorobowego pod kątem RPO lub RRO,

— monitorować pacjentów zagrożonych odleżynami,

— monitorować skuteczności podejmowanych działań profilaktycznych lub terapeutycznych,

— planować i poszukiwać rozwiązań profilaktycznych i terapeutycznych,

— na ewaluację skuteczności prowadzonych działań, tj. oceniać i monitorować zastosowane metody i środki oraz zastosowany sprzęt,

— prawidłowe współdziałanie zespołu terapeutycznego,

oraz:

— stanowi materiał do badań rozwojowych, naukowych,

— zabezpiecza pracowników przed oskarżeniami o zaniedbania w opiece nad pacjentem.

— uchronić pacjentów przed powstaniem odleżyn nawet w ponad 80%.

Ponieważ opieka pielęgniarska ma główny wpływ na rozpoznanie oraz proces gojenia odleżyn należy dążyć do wzmożenia nacisku na profilaktykę, czujność oraz sumienność personelu średniego. Leczenie odleżyn jest bardzo trudne, kosztowne i długotrwałe. Dlatego punkt ciężkości walki z odleżynami powinien być przeniesiony na zapobieganie ich powstawaniu. Dla pełnego wykorzystania istniejących możliwości profilaktyki odleżyn konieczna jest współpraca personelu medycznego na trzech płaszczyznach: płaszczyzny działań pielęgniarskich, lekarskich i fizjoterapeutycznych. Wszystkie te grupy jako element wspólny swoich działań muszą wprowadzić element edukacji wczesnej pacjenta i/lub opiekunów. Tylko pacjent i/lub opiekunowie dobrze poinformowani o zagrożeniach oraz sposobach zapobiegania odleżynom są w stanie zmniejszyć ryzyko ich powstania. Całość postępowania pielęgniarskiego oraz lekarskiego już od momentu pierwszego dnia hospitalizacji pacjenta, niezależnie od trybu przyjęcia (nagłego czy planowego) ma na celu wystąpienie minimalnej ilości odleżyn.

Prawidłowe skoordynowanie oraz sumienność i częstość wykonywanych procedur pielęgniarskich, w połączeniu z właściwą farmakoterapią, warunkuje szybką rekonwalescencję pacjenta i skróceniem kresu hospitalizacji, a co za tym idzie również stanowi minimalne obciążenie finansowe placówki leczniczej.

Dla oceny postępów leczenia niezbędne jest prowadzenie stosownej dokumentacji. Wskazane jest, aby chory miał jedną dokumentację procesu opieki, a poszczególni członkowie zespołu terapeutycznego mieli do niej jednakowy dostęp i każdy z nich nanosiłby własne obserwacje i zalecenia. Oceniać trzeba regularnie i w formie pisemnej. Pomocne w prowadzeniu oceny są:

• karta pielęgnacji,

• karta odleżyn,

• karta zabiegów fizyko- i fizjo- terapeutycznych.

Korzystnie na współpracę z pacjentem wpływa prowadzenie przez niego zeszytu obserwacji i zabiegów. Pacjent notuje w nim systematyczne obserwacje stanu skóry a następnie omawia z personelem swoje spostrzeżenia. Jest to okazja do uwypuklenia pozytywnych aspektów współpracy i kierowania jego uwagi na kolejne czynniki stymulujące przebieg leczenia.